آشنایی با متریال های پتینه کاری
در هنر پتینه کاری، انتخاب متریالهای مناسب نقش بسیار مهمی در خلق آثار هنری منحصربهفرد ایفا میکند. در این بخش به معرفی متریال های پتینهکاری میپردازیم که هر یک ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. این مواد شامل: خمیر استوکو، تکسچر، میکروسمنت، مخملی، اکسید آهن و مس (اکسیداسیون)، رنگهای اکریلیک، رنگ روغن، رنگ کهنهکاری، متریالهای شنی و سواحلی، فیکساتور و پرایمر هستند. آشنایی با این مواد، به شما کمک میکند تا با انتخاب مناسب و استفاده از تکنیکهای مختلف، طرحهایی با جلوههای بصری متفاوت و زیبا خلق کنید.
خمیر استوکو
خمیر استوکو بهطور معمول سفید است و میتوان آن را با جوهرهای اکریلیک به رنگهای مختلف درآورد. این خمیر برای ایجاد افکتهای شیشهای و صیقلی در پتینهکاری استفاده میشود و با ماله یا لیسه اجرا میگردد. اگرچه استوکو بهطور طبیعی در برابر شستشو مقاوم نیست، اما با راهکارهای مناسب میتوان آن را تقویت کرد. خمیر استوکو امکان ایجاد طرحهای متنوعی مانند طرح سنگ را فراهم میکند. آموزش تکنیک استوکو نیازمند مهارت و دقت است، اما با روشهای مناسب، میتوان آن را بهسادگی و با کیفیت بالا به هنرجویان آموزش داد. برای یادگیری هنر پتینه کاری در سبک های مختلف به صفحه آموزش پتینه کاری رجوع کنید.
خمیر تکسچر
خمیر تکسچر یکی دیگر از متریال های پتینه کاری است که برای ایجاد بافتهای برجسته روی سطوح در پتینهکاری استفاده میشود. این خمیرها در انواع مختلف تولید میشوند و بسته به نوع دانهبندی، سطحی صاف یا دارای پستی و بلندی ایجاد میکنند. خمیرهای تکسچر معمولاً اکریلیک هستند و پس از خشک شدن در برابر آب مقاوم میشوند. آنها بهطور معمول به رنگ سفید تولید میشوند، اما میتوان با افزودن جوهرهای اکریلیک، رنگ آنها را تغییر داد. برای یادگیری استفاده از خمیر تکسچر و اجرای صحیح پتینههای برجسته، توصیه میشود دورههای تخصصی پتینهکاری را با نظارت مربی بگذرانید.
خمیر میکروسمنت
تکنیک پتینهکاری میکروسمنت برای ایجاد سطوحی شبیه بتن روی دیوارها و ستونهای گچی یا رنگشده استفاده میشود و در سالهای اخیر در کشور ما محبوبیت یافته است. این تکنیک زیبا اما نسبتاً دشوار است و نیاز به آموزش اصولی دارد. با یادگیری صحیح، هر دو گروه بانوان و آقایان میتوانند آن را با سرعت و کیفیت بالا اجرا کنند. میکروسمنت بیشتر در پروژههای مدرن و فضاهای تجاری به کار میرود. به دلیل هزینه بالای خمیر میکروسمنت، کاهش مصرف مواد و حفظ کیفیت در اجرا از اهمیت بالایی برخوردار است که مستلزم آموزش دقیق است.
خمیر مخملی
خمیر مخملی در پتینهکاری مادهای است که برای ایجاد سطوحی با بافت نرم و مخملی استفاده میشود. این خمیر دارای ترکیباتی است که پس از اجرا، سطحی لطیف و مات با جلوهای لوکس و دلپذیر ایجاد میکند. خمیر مخملی بهطور معمول به رنگهای متنوعی عرضه میشود.
اکسید آهن و مس
تکنیک پتینه اکسید آهن به هنرمندان امکان میدهد تا سطوح مختلف مانند کمدها، بوفهها یا ستونهای گچی را به ظاهری زنگزده و اکسید شده تبدیل کنند. با اجرای این تکنیک، سطح مورد نظر بهطور کامل شبیه به یک سطح آهنی کهنه و زنگزده به نظر میرسد، در حالی که واقعاً آهنی نیست.
پتینه اکسید مس با ایجاد پوششهای سبز و آبی روی سطوح مسی، جلوهای قدیمی و طبیعی شبیه به زنگزدگی ایجاد میکند. این تکنیک برای دادن ظاهر کهنه و زیبا به سطوح مسی و برنجی استفاده میشود.
انواع رنگ ها (اکریلیک،روغنی و کهنه کاری)
رنگهای پتینهکاری در کارخانجات تولید رنگهای دکوراتیو تولید میشوند و توسط پتینهکاران برای اجرای تکنیکهای مختلف خریداری میشوند. این رنگها معمولاً گرانتر از رنگهای معمولی هستند، به همین دلیل، پتینهکاران معمولاً از رنگهای معمولی مانند رنگ روغنی یا اکریلیک استفاده میکنند. با این حال، برای برخی تکنیکهای خاص مانند استوکو یا پتینه طرح ماسهای، استفاده از رنگهای مخصوص همان تکنیک ضروری است و جایگزینی وجود ندارد.
شنی و سواحلی
متریال شنی و سواحلی در پتینهکاری به موادی اطلاق میشود که برای ایجاد بافتها و جلوههای طبیعی مشابه سواحل و مناطق شنی استفاده میشوند. این متریالها معمولاً شامل ترکیباتی از ماسه، پودر سیلیس، سنگریزه، و رنگهای ویژه هستند که پس از اجرا، سطحی با بافت و ظاهری شبیه به سواحل شنی و طبیعی ایجاد میکنند. اضافه کردن پودر سیلیس به این ترکیبات به افزایش استحکام و مقاومت سطح کمک میکند. این تکنیک بهویژه برای تزئین دیوارها و فضاهای داخلی مدرن و طبیعی کاربرد دارد و میتواند حس آرامش و زیبایی طبیعی را به فضا ببخشد.
فیکساتور و پرایمر
فیکساتور در پتینهکاری مادهای است که برای تثبیت و حفظ کیفیت نهایی سطح پتینهکاری شده استفاده میشود. این ماده معمولاً بهصورت مایع و شفاف است و پس از اجرای تکنیکهای پتینهکاری روی سطح، بهعنوان لایه پایانی اعمال میشود. فیکساتور کمک میکند تا رنگها و بافتهای پتینه شده ثابت بمانند، از تغییر رنگ یا پوستهپوسته شدن جلوگیری میکند و سطح را در برابر عوامل خارجی مانند رطوبت و گرد و غبار مقاوم میسازد. به این ترتیب، فیکساتور دوام و طول عمر نهایی کار پتینهکاری شده را افزایش میدهد.
پرایمر، مادهای است که بهعنوان لایه اولیه روی سطوح اجرا میشود و قبل از پتینهکاری یا رنگآمیزی استفاده میشود. این ماده معمولاً سفید یا شیریرنگ است و پس از خشک شدن بهطور کامل شفاف میشود. پرایمر کمک میکند تا چسبندگی بهتر رنگ یا پتینه فراهم شود و سطحی یکنواخت برای مراحل بعدی ایجاد کند. استفاده از پرایمر بر روی سطوحی مانند گچ یا سیمان که پیش از آن رنگی نداشتهاند، ضروری است تا کیفیت و دوام کار نهایی تضمین شود. پرایمرها معمولاً بهصورت آماده و بدون نیاز به رقیق کردن در بازار موجود هستند.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم تا مهم ترین متریال های پتینه کاری را نام ببریم و با معرفی آن ها شما را تا حدودی با این مواد اولیه آشنا کنیم. در صورتی که سوال یا ابهامی درباره مواد نام برده شده دارید در قسمت نظرات با ما مطرح کنید.
درباره استاد هادی فرامرزی
استاد هادی فرامرزی، پدر پتینه کاری ایران، با بیش از ۳۳ سال تجربه در آموزش هنر پتینه کاری.
نوشتههای بیشتر از استاد هادی فرامرزی
دیدگاهتان را بنویسید